Jak odróżnić zapalenie zatok od przewlekłego kataru?

Kilka słów o zatokach

Zatoki przynosowe to jamy powietrzne w czaszce otaczające jamę nosową, pokryte błoną śluzową. Wyróżniamy zatoki przynosowe, sitowe, szczękowe i klinowe.

Zatoki połączone są z jamą nosową, dlatego substancja wytwarzana przez błonę śluzową wydzielana jest do nosa, a następnie spływa do gardła. Podczas kataru, który jest nadkażony,  np. przez bakterie, połączenie to sprzyja rozwojowi stanu zapalnego i przeniesienia go na zatoki, co powoduje powstanie ostrego zapalenia zatok. Również chore korzenie zębów szczęki, które wchodzą do zatok, oraz choroby dziąseł mogą przyczyniać się do powstania OZZP (ostrego zapalenia zatok przynosowych). Oprócz nadkażonego kataru na rozwój OZZP mają wpływ zaburzenie drenażu i wentylacji jam zatok oraz obecność skrzywionej przegrody nosa, jak też nieprawidłowa budowa jamy nosowej, obecność polipów nosa, przerost migdałka gardłowego, urazy, uszkodzenia błony śluzowej nosa, i zatok, np. przez sporty wykonywane przy zmiennych wartościach ciśnienia (nurkowanie, wspinaczka na dużej wysokości), zaburzenia ruchomości rzęsek, choroby układu oddechowego, czy niedobory odporności.

ZAPALENIE ZATOK PRZYNOSOWYCH - OBJAWY

Podczas zapalenia zatok przynosowych mogą występować następujące objawy:

  • ból twarzy (najczęściej okolicy nosa i oczu) nasilający się przy pochylaniu głowy lub przy wystąpieniu dużej różnicy temperatur,
  • obecna wydzielina w nosie, która spływa po tylnej ścianie gardła,
  • zaburzenie węchu,
  • gorączka,
  • ból głowy,
  • kaszel,
  • uczucie zmęczenia,
  • przykry zapach z ust,
  • ból ucha, zaburzenia słuchu,
  • ból zębów.

Ostre wirusowe zapalenie zatok trwa około 7-10 dni i ustępuje samoistnie, dlatego leczenie jest objawowe. Stosujemy leki przeciwbólowe, przeciwzapalne i przeciwgorączkowe, by zmniejszyć ból głowy, mięśni, stawów i gorączkę. Jest to działanie ogólnoustrojowe. W celu zmniejszenia lepkości wydzieliny błony śluzowej nosa i zatok, i łatwiejszej jej ewakuacji zalecane jest przyjmowanie leków mukolitycznych, preparatów wody morskiej czy soli fizjologicznej. By zmniejszyć obrzęk błony śluzowej, miejscowo stosuje się preparaty z ksylomentazoliną lub oksymetazoliną. Należy pamiętać, że o rodzaju oraz dawkowaniu leków, które powinniśmy przyjmować decyduje lekarz.

W przypadku nasilenia się objawów około piątego dnia po wystąpieniu OZZP lub objawach  trwających powyżej 10 dni trzeba pilnie skonsultować się z lekarzem.

Jak rozróżnić zapalenie zatok od kataru?

W zapaleniu zatok przynosowych występuje ból w okolicy czoła i nosa, pojawiający się zazwyczaj przy pochylaniu głowy lub nagłej zmianie temperatur, co nie ma miejsca przy katarze. Wydzielina wytwarzana przez błonę śluzową zatok spływa do jamy nosowej, a następnie po tylnej ścianie gardła, powodując jego podrażnienie i ból. W badaniu opukowym twarzoczaszki przy wystąpieniu OZZP obecny może być ból, który nie pojawia się podczas kataru. Również ból okolicy nosa po jednej stronie twarzy wskazuje raczej na zębopochodne zapalenie zatok niż na wirusowe zapalenie błony śluzowej nosa.

Powiązane artykuły:

Co to jest katar i jak powstaje? >>
Zapalenie zatok - objawy i przyczyny >>
Jeśli nie katar, to co? >>

Autor artykułu: Lek. med. Regina Prościak